Van’da yapımı 16 yıldır süren Çevre Yolu’nun bir türlü tamamlanamamasına sert tepki gösteren Vanlı iş insanı Şemsettin Bozkurt, bu gecikmeden dolayı Vanlıların milyarlarca dolar zarara uğradığını söyledi.

MUHİTTİN BOTAN

VAN HABER – Van’ın kanayan yarası hâline gelen Çevre Yolu Projesi, Bozkurt’un eleştirileriyle yeniden gündeme geldi. Basın mensuplarıyla bir araya gelen Bozkurt, 16 yıldır bitirilemeyen 41 kilometrelik çevre yolunun Van ekonomisine verdiği zararı çarpıcı rakamlarla açıkladı.

2010 yılında temelleri atılan ve Edremit girişinden başlayıp Tuşba çıkışında Erciş yoluna bağlanması planlanan Van Çevre Yolu’nun hâlâ tamamlanmamasına tepki gösteren Bozkurt, bu süreçte 7 valinin, 12 iktidar milletvekilinin değiştiğini, Van Büyükşehir Belediyesi’nin ise 8 yıl kayyumla yönetildiğini hatırlattı. Tüm bu değişimlere rağmen çevre yolunun hizmete açılamamasını eleştirdi.

MEVCUT YOLLAR KENT TRAFİĞİNİ KALDIRMIYOR

Van’ın şehir içi ve şehirler arası tüm trafiğinin hâlâ Tarihi Van İpekyolu Caddesi üzerinden sağlandığına dikkat çeken Bozkurt, 2010 yılında 12 olan trafik lambası sayısının bugün 30’a yükseldiğini belirtti. Yoğun trafik nedeniyle bu güzergâhı kullanan herkesin iki kat fazla yakıt ve zaman harcadığını ifade eden Bozkurt, Van halkının ise toplamda üç kat daha fazla enerji, zaman ve para kaybettiğini dile getirdi.

VAN’DAKİ ARAÇ SAYISI HER GEÇEN GÜN ARTIYOR

TÜİK’in 2024 verilerine göre Van’da trafiğe kayıtlı araç sayısının 90 bine ulaştığını hatırlatan Bozkurt, kentteki ticari ve sanayi faaliyetlerinin de bu yolu yoğun olarak kullandığını belirtti. Van’daki 13 beton santrali (yaklaşık 130 araç), 15 bims üreticisi (yaklaşık 75 araç), OSB’deki 150 fabrika (yaklaşık 1500 araç), 300 inşaat/nalbur satıcısı (yaklaşık 1500 araç), 34 bin otomobil, 7 bin minibüs, 6 bin kamyon, 900 vinç/kepçe ve 23 bin kamyonetin %90’ının her gün 30 kilometrelik Van İpekyolu’nda trafik çilesi çektiğini söyledi.

ÇEVRE YOLUNUN YOL AÇTIĞI ZARAR: 6,5 MİLYAR DOLAR

Çevre yolunun tamamlanmamasının Van ekonomisine verdiği zararın boyutlarına da değinen Bozkurt, her gün onlarca kez yük taşıyan ticari araçların fazla yakıt tüketimi ve zaman kaybı nedeniyle yılda yaklaşık 406 milyon dolarlık bir ekonomik kayıp yaşandığını hesapladıklarını ifade etti. Bozkurt, “16 yılda Vanlıların cebinden çıkan toplam zarar 6,5 milyar doları buldu. Bu rakam, çevre yolunun maliyetinin çok çok üzerinde” diyerek projenin gecikmesinin ekonomik faturasını vurguladı.

BAŞKA BİR ÇEVRE YOLUNA DAHA İHTİYAÇ VAR

Bozkurt, çevre yolunun tamamlanmasının tek başına yeterli olmayacağını da belirtti. Tarihi Van İpekyolu’nun Edremit girişinden yeni cezaevine kadar olan kısmının 4 gidiş – 4 geliş şeritli ve emniyet şeritli olarak genişletilmesi gerektiğini söyledi. Aksi takdirde çevre yolu tamamlansa bile şehir içi trafiğin rahatlamasının mümkün olmayacağını ifade etti.

Konuşmasını sert bir şekilde tamamlayan Bozkurt, “Bir yurttaş ve Vanlı bir hemşehriniz olarak bir kez daha soruyorum: Van Çevre Yolu ne zaman bitecek? Bu şehrin artık zaman kaybına, yakıt israfına ve ekonomik zarara tahammülü kalmadı” diyerek yetkililere acil çözüm çağrısında bulundu. Van halkı da, yıllardır süregelen bu çilenin ne zaman sona ereceğini merakla bekliyor.

TÜRKİYE’DE SON 15 YILDA (2010–2025) TAMAMLANAN ÇEVRE YOLU PROJELERİ

MALATYA ÇEVRE YOLU

Toplam 53,5 km’lik projenin 1. etabı (26,1 km) 2 Nisan 2022’de, 2. etabı (12,1 km) Ağustos 2022’de açıldı. Yaklaşık 4 yılda tamamlandı.

KONYA ÇEVRE YOLU

Toplam 122 km. 1. etap (22 km) 2018’de, 2. etap (46 km) 17 Ocak 2025’te açıldı. 3. etap sürüyor. İlk etap 4 yılda, ikinci etap 8 yılda tamamlandı. Yıllık 6 milyar TL tasarruf sağlıyor.

DİYARBAKIR GÜNEYBATI ÇEVRE YOLU

Yapımına 2022’de başlandı, 23 Ekim 2024’te tamamlandı. Seyahat süresi 40 dakikadan 15 dakikaya düştü.

ÇANAKKALE (BAYRAMİÇ-ETİLİ) ÇEVRE YOLU

2021–2023 yılları arasında tamamlandı. Yıllık 52,1 milyon TL tasarruf sağlıyor.

AMASYA ÇEVRE YOLU

2020’de başlandı, 2022’de tamamlandı. Şehir geçiş süresi 30 dakikadan 7 dakikaya indi.

ANTALYA ÇEVRE YOLU

2010–2020 arasında bazı kesimleri tamamlandı, proje hâlâ devam ediyor.

KAYSERİ ÇEVRE YOLU

2010’da başlandı, önemli bölümleri 2015–2020 arasında tamamlandı.

TRABZON ÇEVRE YOLU

2015–2020 arasında büyük kısmı açıldı, proje hâlâ tamamlanmadı.

ANTEP ÇEVRE YOLU

2010’da projelendirildi, 2018’de önemli bir bölümü hizmete açıldı.

ANKARA ÇEVRE YOLU

1970’lerde yapılan çevre yoluna 2010–2025 arasında çeşitli eklentiler ve yenilemeler yapıldı.

SADECE VAN’DA ÇEVRE YOLU TAMAMLANAMADI

Son 16 yılda çevre yolu projelerine başlanılan hemen her ilde projeler tamamlanmışken, Van’da projenin ne aşamada olduğu konusunda bile net bilgi bulunmuyor. Üstelik mevcut güzergâh, yerleşim yerlerinin arasında kalıyor ve tamamlanması hâlinde dahi kentin büyüyen trafiği için yetersiz olabileceği ifade ediliyor.