Kış aylarının sert ve uzun geçtiği Van’da, artan ısınma ihtiyacı ve yüksek doğalgaz faturaları yurttaşları zorluyor. Ancak kentin sahip olduğu zengin jeotermal enerji potansiyeli, bu soruna hem ekonomik hem de çevreci bir çözüm sunuyor. Jeoloji Mühendisleri Odası Van Şube Başkanı İskender Taş, 2021’de fizibilite raporu hazırlanan jeotermal ısıtma projesinin derhal yeniden gündeme alınması çağrısında bulundu.
Şehrivan Gazetesi’nin haberine göre, havaların soğumasıyla birlikte alım gücü düşen yurttaşlar için ısınma maliyetleri büyük bir endişe kaynağı haline geldi. Türkiye’nin en soğuk illerinden biri olan Van’da, özellikle Çaldıran ve Erciş başta olmak üzere birçok ilçede sıcak su kaynaklarının bulunmasına rağmen bu potansiyel yeterince değerlendirilmiyor.
Jeotermal: Hem çevreci hem ekonomik
Başkan İskender Taş, jeotermal enerjinin çevreci ve sürdürülebilir bir kaynak olduğunu vurgulayarak, Türkiye’nin bu alanda dünyada dördüncü sırada yer aldığını belirtti. Taş, “Van’ı ucuza, çevreci ve sürdürülebilir bir şekilde ısıtacak bu proje, hem yurttaşın cebini korur hem de kentin enerji bağımlılığını azaltır” dedi.
Jeotermal enerjinin sadece ısınmada değil, aynı zamanda bölgesel kalkınmada da büyük katkı sağlayabileceğini ifade eden Taş, bu kaynaklarla seracılık faaliyetlerinin genişletilebileceğini, tarımda verim artışı sağlanabileceğini ve termal turizmin canlandırılabileceğini aktardı.
Van’ın jeotermal potansiyeli yüksek
Van’ın jeotermal kaynaklar açısından avantajlı bir kent olduğunu söyleyen Taş, “Van genelinde potansiyel oldukça yüksek. Özellikle Erciş, Çaldıran, Muradiye, Özalp ve Saray ilçelerinde bu kaynaklar profesyonelce değerlendirilebilir” diye konuştu.
Taş, Türkiye’nin en soğuk yerleşim yerlerinden biri olan Çaldıran’ı örnek göstererek, dondurucu soğuklara rağmen 2016 yılında kurulan seraların jeotermal enerjiyle ısıtılıp domates yetiştirildiğini hatırlattı. Bu potansiyelin tarımın yanı sıra enerji ve sağlık turizmini de canlandıracağını vurguladı.
Doğalgaza göre yüzde 40 daha ucu
Van’ın yüksek fatura sorununa kalıcı çözümün jeotermal sistemlerde olduğunu belirten Taş, “Jeotermal sistemler, ilk yatırım maliyeti dışında uzun yıllar düşük giderle çalışabilir. Doğalgazla kıyaslandığında maliyetler yüzde 40’a kadar azalabilir. Bu da hem yurttaşın cebini hem de çevreyi korur” dedi.
2021 projesi raftan indirilsin
Başkan Taş, Van’ın jeotermal ısıtma projesine dair geçmişte önemli bir adım atıldığını hatırlattı: “2021 yılında Avrupa Birliği destekli YEVDES Projesi kapsamında Çaldıran’da jeotermal enerjiyle bölgesel ısıtma projesinin fizibilite raporu hazırlandı. Ancak bu proje, diğer birçok proje gibi zamanla rafa kaldırıldı.”
Taş, binlerce konutun düşük maliyetle ısınmasını sağlayacak bu projenin artık raftan indirilmesi gerektiğini yineledi.
İş birliği çağrısı
Projeyi hayata geçirmek için yetkililere çağrıda bulunan Taş, “Belediyeler, üniversiteler ve meslek odaları ortak bir masa etrafında toplanmalı. Jeotermal enerjiyle ısınma sistemleri uzun vadeli projelerdir. Bu sadece teknik değil, aynı zamanda kentsel planlamayı ilgilendiren bir meseledir. Yerel yönetimlerin kararlı adımlarıyla bu proje yeniden gündeme getirilebilir” diyerek kurumlar arası iş birliğinin önemini vurguladı.
