Van’da elektrik faturaları büyük tepkiye neden oldu. Dar gelirli yurttaşlar, “Evde yokuz, yine yüksek geliyor” diyerek zamlara tepkili. Mahalle sakinleri, tasarruf için “tek odada yaşadıklarını” ve “ampul yakmaya çekindiklerini” belirtirken, faturalardaki fahiş artışın sebebini kaçak kullanım ve vergilere bağladı.
Van’ın İpekyolu İlçesi’ne bağlı Terzioğlu Mahallesi’nde yaşayan düşük gelirli yurttaşlar, peş peşe gelen elektrik, doğalgaz ve su zamları karşısında zor günler geçiriyor. Özellikle emekliler ve dar gelirli aileler, maaşlarının yarısının faturalara gittiğini belirtirken, bazıları tasarruf için “bir ampul yakmaya çekindiklerini”, bazıları ise mecburen “tek bir odada” yaşamaya başladıklarını anlattı.
2025 yılı Ağustos dönemi itibarıyla mesken abonelerine uygulanan birim enerji fiyatlarının yüksek kademede 3,6266 TL/kWh seviyesine ulaşması ve EPDK’nın Nisan 2025’te elektrik fiyatlarına %25’e varan oranlarda zam yapması, fatura yükünü katladı. Yurttaşlar, temel yaşam hakkının lüks haline geldiğini ifade etti.
“Maaşımın yarısı faturalara gidiyor”
En düşük emekli aylığını aldığını belirten Seher Sari Hakan, gelen zamlardan sonra geçinmekte büyük zorluk çektiğini dile getirdi. Hakan, gelirinin faturalara gittiğini şöyle özetledi: “En düşük emekli aylığı alıyorum. Gelen zamlardan sonra geçinmekte zorluk çekiyorum çünkü maaşımın hemen hemen yarısı faturalara gidiyor. Buna doğalgaz, elektrik, su, telefon faturaları dahil.”
Hakan, elektrik faturalarındaki fahiş artışın sadece kullanıma bağlı olmadığını iddia ederek, yaşadığı çarpıcı örneği paylaştı: “Yaz aylarında kendi evimde kalmıyorum. Elektronik bütün cihazların fişlerini çekip o şekilde gidiyorum. Evde olmama rağmen faturalar çok yüksek bir şekilde geliyor. Bütün bunlara baktığınız zaman bu tutarın vergi olduğunu görüyorsunuz.”
Yüzde 400’e varan artış yaşadığını söyleyen Hakan, faturasının 100 TL iken 400-500 küsura çıktığını belirtti ve zamların temel nedenlerinden biri olarak gördüğü kaçak kullanıma acilen çözüm bulunmasını istedi.
“Bir ampul yakmaya çekiniyoruz”
Ekonomik koşulların temel ihtiyaçlardan kısmaya zorladığını dile getiren Kader Böğüş, elektrik zamlarının yanlış olduğunu ve hane bütçelerini derinden etkilediğini vurguladı: “Ne maaş alıyoruz ki neyi elektriğe verelim, faturaya verelim. Temel ihtiyaçlarımızdan, günlük hayatımızdan kısmak zorunda kalıyoruz.”
Böğüş, tasarruf etmek için gösterdikleri çabayı şu çarpıcı sözlerle anlattı: “Çok dikkat ediyoruz harcamamıza. Bir ampul yakmaya bile çekiniyoruz.” Daha önce 100 liranın üstünü görmediği faturasının artık 500-600 liraya çıktığını belirten Böğüş, yetkililerden acil çözüm bekliyor: “Kaçak elektrik kullananlar ivedilikle tespit edilmeli. İnce bir çalışma yapılmalı, onların kullanması engellenmeli. Ona göre faturalarda da, fiyatlarda da iyileştirme yapılmalı.”
“Sınıfsal olarak geriye gidiyoruz”
Düşük gelirli hanelerde elektrik zamlarının aile içi huzuru ve çalışma hayatını dahi olumsuz etkilediğini belirten Ahmet Yıldız, yaşadıkları sınıfsal gerilemeye dikkat çekti: “Çalıştığımız işe bakılırsa büyük ölçüde kötü olarak etkiliyor. Hane gelirimiz düşük olduğu için bir nevi sınıfsal anlamda daha çok geriye gidiyoruz diyebiliriz.”
Yıldız, elektrikten tasarruf edebilmek için ailece aldıkları radikal kararı paylaştı: “Önceden her odanın ışığı açık kalırken, şimdi toplu halde hepimiz tek bir odada kalmayı tercih ediyoruz. Böylelikle zorunlu olmadığı sürece diğer odalarda belli başlı elektronik aletleri çalıştırmıyoruz.”
Faturasının yüzde yüz fark ettiğini ve bin TL olan faturanın vergilerle 2 bin TL’ye çıktığını söyleyen Yıldız, “Kullandığımız kadar gelmiyor bunun da farkındayız,” diyerek fahiş fiyatlara tepki gösterdi. Yıldız, ülkedeki zam silsilesine atıfta bulunarak çözüm beklemediğini, zira çözüm uygulanacak olsaydı sürekli zam yapılmayacağını ifade etti.
Vanlı yurttaşlar, yüksek faturaların getirdiği maddi ve psikolojik yük altında ezilirken, yetkilileri acil bir çözüm bulmaya ve özellikle kaçak kullanımın önüne geçerek dar gelirli vatandaşların üzerindeki yükü hafifletmeye çağırdı.
