Avrupa Parlamentosu (AP), Türkiye raporunda Kürt meselesine dair dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu. Rapor, PKK lideri Abdullah Öcalan’ın silah bırakma çağrısını “tarihi bir fırsat” olarak nitelendirirken, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin süreçteki yapıcı yaklaşımını da olumlu buldu.
VAN HABER – 2025 yılına ait Türkiye raporunda, Öcalan’ın 27 Şubat’ta yaptığı barış sürecine katılım çağrısı, “uzun süredir beklenen” ve “şiddetin sona erdirilmesi açısından umut verici” bir adım olarak değerlendirildi. Devlet Bahçeli’nin bu gelişmeleri kolaylaştıran yaklaşımına ve siyasi aktörlerin sürece verdiği desteğe atıfta bulunulan raporda, Meclis öncülüğünde kapsayıcı bir çözüm süreci başlatılması gerektiği vurgulandı.
AP, DEM Parti heyetinin İmralı Cezaevi’ni ziyaret etmesine izin verilmesini ve DEM Parti’nin diğer partilerle gerçekleştirdiği istişareleri de olumlu örnekler arasında saydı.
Raporda, Kürt sorununa dair yeni çözüm adımları takdirle karşılanırken, Türkiye’deki muhalefet partilerine yönelik baskıların devam etmesi eleştirildi. Ekrem İmamoğlu ile birlikte Şişli ve Beylikdüzü belediye başkanlarına yönelik gözaltı ve görevden uzaklaştırma kararları “siyasi saikli hamleler” olarak değerlendirilerek kaygı verici bulundu.
AİHM KARARLARI VE MALİ YARDIMLAR
AP, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını uygulamamasını sert dille eleştirdi. Selahattin Demirtaş, Osman Kavala ve Figen Yüksekdağ hakkındaki kararların hayata geçirilmemesi nedeniyle Türkiye’nin Avrupa Konseyi önünde ihlal prosedürleriyle karşı karşıya olduğu hatırlatıldı. AB üyesi ülkelere ve Avrupa Komisyonu’na, bu kararların uygulanmasının Türkiye’ye yapılacak mali yardımlar için bir ön şart olması çağrısında bulunuldu.
KATILIM SÜRECİ YERİNE YENİ ORTAKLIK MODELİ
Türkiye’nin AB üyelik sürecinin 2018’den beri fiilen durduğunu belirten rapor, iki taraf arasında temel değerler konusunda derin bir uçurum oluştuğuna dikkat çekti. Bu nedenle “Daha stratejik ve karşılıklı çıkar odaklı yeni ilişki modelleri” önerildi. Gümrük Birliği’nin güncellenmesi, yeşil mutabakat, enerji işbirliği ve vize serbestisi gibi alanlarda ortaklık kurulabileceği ifade edildi.
GÜMRÜK BİRLİĞİ İÇİN KIBRIS ŞARTI
Raporda, Türkiye ile güncellenmiş bir Gümrük Birliği’nin hayata geçmesi için insan hakları, uluslararası hukuk ve iyi komşuluk ilişkilerinde ilerleme sağlanması gerektiği belirtildi. Ankara’nın Katma Protokol’ü tüm AB ülkelerine, ayrım yapmadan uygulaması gerektiği vurgulanarak, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tanınmaması halinde Gümrük Birliği’nin modernize edilmesinin mümkün olmadığı kaydedildi.
DIŞ POLİTİKA VE VİZE SERBESTİSİ ELEŞTİRİLERİ
Türkiye’nin dış politikadaki tutumu da raporda eleştirildi. “Mavi Vatan” doktrini, Rusya ile artan ilişkiler, Akkuyu Nükleer Santrali’nin inşası ve BRICS+ üyeliği başvurusu, AB politikalarıyla uyumsuz adımlar arasında gösterildi. Ayrıca, Türkiye’nin Ermenistan ile ilişkileri normalleştirme çabaları memnuniyetle karşılanırken, “Ermeni Soykırımı”nı tanıma çağrısı yinelendi.
Vize serbestisi konusunda ise Türkiye’nin hâlâ yerine getirmediği altı kriter olduğu hatırlatıldı. Özellikle Erasmus ve ticari vize işlemlerinde kolaylık sağlanması için teknik kapasitenin artırılması gerektiği ifade edildi.
AP raporunun 7 Mayıs Çarşamba günü Strasbourg’daki genel kurulda ele alınması bekleniyor.(DW)