Van’da bir zamanlar pars, ceylan ve su samuru gibi birçok yaban hayvanı yaşıyordu. Bugün ise kurt, bozayı, yaban keçisi ve bazı kuş türleri hâlâ bölgede varlığını sürdürüyor. Uzmanlar, Van’ın yaban hayatını korumanın ekolojik denge için kritik olduğuna dikkat çekiyor.
VAN HABER – Van, tarih boyunca Anadolu’nun en zengin yaban hayatına sahip bölgelerinden biriydi. Ancak avcılık, habitat kaybı ve iklim değişikliği nedeniyle birçok tür yok oldu. Peki, eskiden Van’da hangi hayvanlar vardı ve bugün hâlâ hangileri yaşıyor?
Eskiden Van’da Yaşayan Yaban Hayvanları
Van’ın dağları, ovaları ve sulak alanları bir zamanlar çok çeşitli hayvanlara ev sahipliği yapıyordu:
Anadolu Parsı (Panthera pardus tulliana): 20. yüzyıl ortalarına kadar Van ve Hakkari dağlarında görüldüğü biliniyor. Bugün neslinin tükendiği kabul ediliyor.
Ceylan (Gazella subgutturosa): Van ovasında sürüler halinde dolaşırdı. Aşırı avcılık nedeniyle bölgede yok oldu.
Su Samuru (Lutra lutra): Van Gölü çevresindeki akarsularda ve derelerde yaşardı. Günümüzde çok nadir görülebiliyor.
Turna ve Flamingo: Van Gölü ve Erçek Gölü, bu kuşların göç yolu üzerindeydi. Sayıları geçmişe kıyasla oldukça azaldı.
Bugün Hâlâ Görülebilen Türler
Her ne kadar birçok tür kaybolmuş olsa da Van’da hâlâ doğal yaşamını sürdüren hayvanlar mevcut:
Bozayı (Ursus arctos): Van’ın yüksek dağlarında nadiren de olsa görülebiliyor.
Kurt (Canis lupus): Van kırsalında sürüler halinde yaşamını sürdürüyor.
Yaban Keçisi (Capra aegagrus): Artos, Süphan ve Nemrut dağlarının sarp kayalıklarında hâlâ gözlemlenebiliyor.
Anadolu Vaşağı (Lynx lynx): Dağlık ve ormanlık bölgelerde nadir de olsa görülmeye devam ediyor.
Göçmen Kuşlar: Flamingo, angıt, dikkuyruk ve diğer bazı kuş türleri Van Gölü Havzası’nda gözlemlenebiliyor.
Yaban Hayatı Neden Kayboldu?
Uzmanlara göre kaybın en büyük sebepleri:
Aşırı avcılık ve kaçak av
Tarım ve hayvancılıkla birlikte habitat kaybı
İklim değişikliği ve göç yollarının bozulması
Gelecek İçin Umut Var mı?
Son yıllarda alınan koruma önlemleriyle bazı türlerin sayısında artış gözleniyor. Özellikle yaban keçileri ve kuş türleri için oluşturulan koruma alanları umut veriyor. Ancak ekosistemin dengesinin korunması için daha kapsamlı önlemler gerekiyor.