206 eski büyükelçi, AB liderlerine yazdıkları mektupta İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’daki hukuksuz uygulamalarına karşı acil ve somut önlemler talep etti.

VAN HABER – Avrupa Birliği (AB) ve üye ülkelerden 206 eski büyükelçi, İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’daki “hukuka aykırı uygulamalarına” karşı AB’nin acil ve somut önlemler almasını istedi. Eski diplomatlar, ortak mektuplarında, AB’nin mevcut tutumunun hem uluslararası hukuk hem de Avrupa değerleri açısından ciddi bir inandırıcılık krizine yol açtığını vurguladı.

Uluslararası hukuk vurgusu

AB kurumları ve 27 üye ülkenin liderlerine hitaben kaleme alınan mektupta, İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de sürdürdüğü operasyonlarda sivilleri hedef aldığı, altyapıyı yok ettiği ve insani yardımı engellediği hatırlatıldı. Diplomatik metinde, bu eylemlerin uluslararası hukuk ve Cenevre Sözleşmeleri’nin açık ihlali olduğu ifade edildi.

AB için ‘ahlaki ve siyasi sınav’

Mektupta, “AB’nin bu ihlaller karşısındaki sessizliği, sadece ahlaki değil siyasi bir başarısızlıktır. Avrupa, kendi değerlerini ve uluslararası düzeni savunmakta yetersiz kalırsa, inandırıcılığını kaybedecektir” denildi. Eski büyükelçiler, AB’nin pasif tutumunun sadece Filistinliler için değil, Avrupa’nın küresel rolü açısından da yıkıcı sonuçlar doğuracağını belirtti.

9 maddelik eylem planı önerisi

Diplomatlar, AB’ye İsrail’in ihlallerine karşı uygulanabilir bir yol haritası sundu. Sunulan yol haritası şu maddelerden oluşuyor:

1- Silah İhracat Lisanslarının Askıya Alınması veya İptali

– Üye ülkelerin, kendi ulusal ihracat kontrol mevzuatları çerçevesinde İsrail’e yönelik tüm silah ihracat lisanslarını tek taraflı askıya almaları ya da iptal etmeleri istendi.

2 – AB Destekli Araştırma Programlarından Çekilme  

– “Horizon Europe” gibi AB destekli araştırma programlarında, uluslararası hukuka aykırı eylemleri desteklediğine dair makul delil bulunması halinde, İsrail kurumlarıyla yürütülen projelerden çekilme.

3 – Akademik ve Araştırma İşbirliklerinin Sonlandırılması  

– Kamu üniversiteleri ve araştırma kuruluşları, savaş suçu işlemekle suçlanan İsrail kurumlarıyla işbirliğini derhal kesmeli.

4 – İsrailli Yetkililere Yaptırım  

– Vize Yasağı ve Mal Varlığı Dondurma – İnsan hakları ihlalleri ve terörle mücadele yasaları temelinde İsrailli yetkililere vize yasağı ve mal varlığı dondurma gibi ulusal yaptırımlar uygulanması önerildi.

5 – Yasa Dışı Yerleşimlerle Bağlantılı Mal ve Hizmetlere İthalat Yasağı  

– AB genelinde yasak yürürlüğe girene kadar, ulusal düzeyde geçici ithalat yasakları getirilmesi talep edildi.

6 – Yerleşimlerle Bağlantılı Şirketlerin Kamu İhalelerinden Dışlanması  

– İşgal altındaki Filistin topraklarındaki yasa dışı yerleşimlerle ilişkili şirketlerin kamu ihaleleri, devlet yatırımları ve ulusal varlık fonlarından dışlanması gerektiği belirtildi.

7 – Avrupa Limanları ve Hava Sahasının Kısıtlanması  

– İsrail’e silah ve mühimmat taşıyan gemi ve uçakların Avrupa limanlarını ve hava sahasını kullanmasının engellenmesi çağrısı.

8 – Savaş Suçu Şüphelilerinin Yargılanması ve UCM ile İşbirliği  

– Üye devletler, savaş suçu şüphelilerini topraklarına giriş yaptıklarında yargılamalı; tüm AB ülkeleri Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) tutuklama kararları ve soruşturmalarına işbirliği yükümlülüğünü yerine getirmeli.

9 – Veri Merkezleri ve Dijital Platformlara Kısıtlama  

– Avrupa’daki veri merkezleri ve dijital platformların, İsrail hükümeti veya İsrailli ticari kuruluşlara ait Gazze ve işgal altındaki topraklarla ilgili verileri alması, saklaması ya da işlemesinin yasaklanması önerildi.

İsrail politikalarında kırılma çağrısı

Eski büyükelçilerin girişimi, AB içinde uzun süredir tartışılan “İsrail’e karşı daha sert tavır alma” taleplerini güçlendirmiş görünüyor. Son dönemde İspanya, İrlanda ve Belçika gibi ülkeler İsrail’e yönelik daha sert açıklamalar yaparken, Almanya ve Macaristan gibi ülkeler ise Tel Aviv yönetimine daha yakın politikalar izliyor. Mektup, bu bölünmüşlüğün ortasında Brüksel’e net bir yol haritası sunması bakımından dikkat çekici olarak değerlendiriliyor.

Diplomatik baskı büyüyor

Uluslararası kamuoyunda artan baskıyla birlikte, AB’nin önümüzdeki dönemde İsrail-Filistin meselesine yönelik politikasında değişikliğe gidip gitmeyeceği merak konusu. İnsan hakları örgütleri ve çok sayıda sivil toplum kuruluşu da AB’yi, “İsrail’in dokunulmazlığına son vermeye” çağırıyor.